મેરઠની આ મહિલા ખેડૂતની કહાની! પીએમ મોદીએ પણ હિંમતની પ્રશંસા કરી હતી
19 દિવસ પહેલા
આ ખાતર વૃક્ષો, છોડ અને પાક માટે ખૂબ જ સારું છે.
આજે અમે તમને એક મહિલા ખેડૂતની કહાણી જણાવવા જઈ રહ્યા છીએ, જેણે કૃષિ ક્ષેત્રમાં નવા ફેરફારો કર્યા, અન્ય મહિલાઓને પોતાની સાથે જોડી અને સમાજની અન્ય મહિલાઓને ઓર્ગેનિક ખાતર બનાવીને આત્મનિર્ભર બનવા માટે પ્રેરિત કરી. મેરઠના રાલી ચૌહાણ ગામની રહેવાસી પ્રગતિશીલ ખેડૂત સના ખાન આજે ગાયના છાણ અને અળસિયામાંથી વર્મી કમ્પોસ્ટ તૈયાર કરીને કરોડપતિ બનવાની સફર પર નીકળી છે . B.Tech પૂર્ણ કર્યા પછી, સના 2014 માં વર્મી કમ્પોસ્ટ બનાવવાના વ્યવસાયમાં જોડાઈ, જેના પરિણામે PM નરેન્દ્ર મોદીએ 'મન કી બાત' કાર્યક્રમમાં તેની હિંમતની પ્રશંસા કરી. સનાને આશા છે કે વર્મી કમ્પોસ્ટિંગ દ્વારા, તે ઉત્તર પ્રદેશ અને સમગ્ર ભારતમાં ઓર્ગેનિક ખેતીની પદ્ધતિઓને લોકપ્રિય બનાવવામાં ખેડૂતોને મદદ કરી શકે છે.
ગાયના છાણ અને અળસિયાએ કરોડપતિ બનાવ્યા
B.Tech કર્યા પછી, તેને MNC કંપનીમાં નોકરી મળી, થોડા દિવસ કામ કર્યા પછી તેણે નોકરીમાંથી રાજીનામું આપી દીધું અને જૈવિક ખાતર બનાવવાનું શરૂ કર્યું. સૌથી પહેલા મેં માત્ર 30 બેડની જમીન લીઝ પર લઈને કામ શરૂ કર્યું, આજે હું 1250 બેડમાં વર્મી કમ્પોસ્ટ તૈયાર કરું છું. ધીમે ધીમે કામ આગળ વધતું ગયું અને થોડા દિવસો પછી તેણે પોતાની કંપની 'SJ Organics ' બનાવી . અને જૈવિક ખાતરની આવકથી પોતાની 5 એકર જમીન ખરીદી. તેણીએ જણાવ્યું કે હાલમાં તે દેશના વિવિધ રાજ્યોમાં ખાતર મોકલે છે, પરંતુ હવે વિશ્વના અન્ય દેશોમાંથી માંગ આવી રહી છે. તાજેતરમાં જ અખાતના દેશ કતારને વર્મી કમ્પોસ્ટ સપ્લાય કરવામાં આવ્યું છે.
પત્નીના સપના માટે પતિએ નોકરી છોડી દીધી
સના કહે છે કે આ સફળતા પાછળ માત્ર તેનો ભાઈ જુનૈદ અને તેના માતા-પિતાનો હાથ નથી, તેનો પતિ પણ તેને પૂરો સાથ આપી રહ્યો છે. તેના પતિ અકરમે પણ નોકરી છોડી દીધી છે અને હવે મને મદદ કરી રહ્યા છે. હાલમાં તેમની કંપનીમાં 45 લોકો જુદા જુદા કામો જોઈ રહ્યા છે. તેમણે કહ્યું કે અળસિયા ત્રણ વર્ષ જીવે છે અને ઝડપથી પ્રજનન કરે છે. આવી સ્થિતિમાં, આ પ્રક્રિયા વ્યવસાયના દૃષ્ટિકોણથી ટકાઉ અને સસ્તું બને છે.
દર મહિને 400 થી 500 ટન વર્મી કમ્પોસ્ટ ખાતરનું ઉત્પાદન.
સના અનુસાર, ગાયના છાણ અને જૈવિક પદાર્થોને વર્મી કમ્પોસ્ટમાં રૂપાંતરિત કરવામાં લગભગ દોઢ મહિનાનો સમય લાગે છે. આ પછી, આ ખાતરને ફિલ્ટર કરવામાં આવે છે અને તેમાં ગૌમૂત્ર ઉમેરવામાં આવે છે, જે કુદરતી જંતુનાશક અને ખાતર તરીકે કામ કરે છે. નિર્ધારિત ધોરણોને પૂર્ણ કરવા માટે, વર્મીકમ્પોસ્ટના દરેક બેચનું લેબ ટેસ્ટ કરવામાં આવે છે અને રિપોર્ટ આવ્યા બાદ તેને પેક કરીને માર્કેટમાં મોકલવામાં આવે છે.
ખેડૂતો આ વર્મી કમ્પોસ્ટ છૂટક દુકાનો અને નર્સરીઓમાંથી ખરીદે છે. આજે દર મહિને લગભગ 400 થી 500 ટન વર્મી કમ્પોસ્ટનું ઉત્પાદન થાય છે. PM મોદીએ 'મન કી બાત' કાર્યક્રમમાં તેમની હિંમતની પ્રશંસા કરી હતી. સનાનો ઓર્ગેનિક ફર્ટિલાઈઝર બિઝનેસ હવે 7-8 કરોડ રૂપિયાના ટર્નઓવર પર પહોંચી ગયો છે.
પરીક્ષણ માટે લેબ ગોઠવી
સના ખાને જણાવ્યું કે તેઓ ખેડૂતોનો સીધો સંપર્ક કરતા નથી, પરંતુ શહેરી માળીઓ, બીજની દુકાનની દુકાનો (ખોરાક અને અનાજ બજાર), બાગાયતી ખેડૂતો, નર્સરીઓ અને સરકારી ટેન્ડરો તેમના સૌથી મોટા બજારો છે વર્મીકમ્પોસ્ટ પ્લાન્ટમાં બનાવવામાં આવે છે, તેની ગુણવત્તા પણ ચકાસવામાં આવે છે, આ માટે તેઓએ તેમના વર્મીકમ્પોસ્ટ પ્લાન્ટમાં એક લેબ સ્થાપી છે.
ખેડૂતો માટે પ્રેરણા સ્ત્રોત
વર્મી કમ્પોસ્ટ ઓર્ગેનિક ખેતી માટે ખૂબ જ જરૂરી છે. ઉપરાંત, તે સ્વચ્છ, ટકાઉ અને શૂન્ય-કચરો પ્રક્રિયા છે. આ ખાતર વૃક્ષો, છોડ અને પાક માટે ખૂબ જ સારું છે. તેથી બજારમાં તેની માંગ ઘણી વધારે છે. જેના કારણે વર્મી કમ્પોસ્ટિંગ એક સારો વ્યવસાય છે અને સના જેવા ઘણા લોકો તેમાં આગળ વધી રહ્યા છે.