માછલી પકવતા ખેડૂતો માટે સારા સમાચાર! CFMRI લાર્વામાંથી માછલીઓ માટે પ્રોટીનયુક્ત ખોરાક બનાવે છે
02-11-2024
બજારમાં તેના આગમનથી માછલીના ખેડૂતોને ફાયદો થશે
દેશમાં ખેતી અને પશુપાલન ઉપરાંત ખેડૂતોને માછીમારી માટે પણ પ્રોત્સાહિત કરવામાં આવી રહ્યા છે. આ માટે કેન્દ્ર સરકાર અને વિવિધ રાજ્યો દ્વારા ઘણી યોજનાઓ ચલાવવામાં આવી રહી છે. તેમજ માછીમારીને ઓછા ખર્ચે અને વધુ નફાકારક વ્યવસાય બનાવવાના પ્રયાસો કરવામાં આવી રહ્યા છે. હવે આમાં ટેકનિકલ મદદ પણ લેવામાં આવી રહી છે. ICAR અને તેની સાથે સંકળાયેલી અન્ય સંસ્થાઓ માછીમારીમાં નવી શોધ અને તકોની શોધમાં કામ કરી રહી છે. આ ક્રમમાં, ICAR-સેન્ટ્રલ મરીન ફિશરીઝ રિસર્ચ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ (CMFRI) એ પરંપરાગત ખોરાક સિવાય માછલીઓ માટે વૈકલ્પિક ખોરાક (ફિશ ફીડ) બનાવ્યો છે. આનાથી મત્સ્યઉદ્યોગ ક્ષેત્રને પ્રોત્સાહિત કરવામાં અને ટકાઉ બનાવવામાં મદદ મળશે.
પરંપરાગત માછલી ખોરાક પરની નિર્ભરતા ઘટશે
આ ફિશ ફીડ બ્લેક સોલ્જર ફ્લાય (BSF) લાર્વાનો ઉપયોગ કરીને બનાવવામાં આવે છે, જે ઇકો-ફ્રેન્ડલી છે. આ જંતુ પ્રોટીન આધારિત ફિશ ફીડ માછલી માટે પરંપરાગત ખોરાક પરની અવલંબન ઘટાડશે. હાલમાં, જો આપણે પરંપરાગત પદ્ધતિ પર નજર કરીએ, તો માછલીના ખોરાક માટે માત્ર માછલીનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે, જેના કારણે ઘણીવાર માછલીના ભાવમાં વધઘટ થાય છે. આ ઉપરાંત માછલીના ખોરાક તરીકે સોયાપ્રોટીન પરની અવલંબન પણ ઘટશે.
લાર્વા ફિશ ફીડનું મોટા પાયે ઉત્પાદન કરવામાં આવશે
ICAR-CMFRI એ મોટા પાયા પર આ માછલીના ખોરાકના વ્યવસાયિક ઉત્પાદન માટે આ ટેક્નોલોજી અમલા ઈકોક્લીનને ટ્રાન્સફર કરી છે. ICAR-CMFRI ના નિયામક ડૉ. ગ્રિનસન જ્યોર્જ અને અમાલા ઈકોક્લીનના નિયામક જોસેફ નિક્લવોસે એક સમજૂતી કરાર (MoU) પર હસ્તાક્ષર કર્યા. અમલા ઈકોકલીન એ કચરાના વ્યવસ્થાપન અને પર્યાવરણીય ઉકેલો પર કામ કરતી સ્ટાર્ટ-અપ છે. બંને ફીડને ઑપ્ટિમાઇઝ કરવા માટે વધુ સંશોધન અને વિકાસ પર સહયોગ કરવાનું ચાલુ રાખશે.
આ ફિશ ફીડ પોષક તત્વોથી ભરપૂર છે
આઈસીએઆર-સીએમએફઆરઆઈના મરીન બાયોટેક્નોલોજી, ફિશ ન્યુટ્રિશન એન્ડ હેલ્થ ડિવિઝનની સંશોધન ટીમના જણાવ્યા અનુસાર, આ ફીડ (ફિશ ગ્રેન) ફિશ ફાર્મમાં માછલીની પ્રજાતિના વિકાસ દરને જાળવી રાખવામાં વધુ અસરકારક છે. પ્રોટીન સ્ત્રોત તરીકે BSF લાર્વા ભોજનનો ઉપયોગ કરીને, આ માછલીનો ખોરાક માછલીના ખોરાક માટે ટકાઉ વિકલ્પ પૂરો પાડે છે. બ્લેક સોલ્જર ફ્લાય લાર્વામાં ઘણા જરૂરી પોષક તત્વો હોય છે. તેમાં 40-45 ટકા પ્રોટીન સામગ્રી, ચરબી, એમિનો એસિડ અને અન્ય મહત્વપૂર્ણ પોષક તત્વો હોય છે. આ લાર્વા વિવિધ પ્રકારના કાર્બનિક કચરાને ખવડાવીને સ્થિર પ્રોટીન સ્ત્રોત તરીકે સેવા આપે છે.
માછલી ઉછેરનો ખર્ચ ઘટશે
પ્રક્રિયા કર્યા પછી, લાર્વા ડિફેટેડ ભોજનમાં રૂપાંતરિત થાય છે, જે પછી માછલીના ખોરાકના ફોર્મ્યુલેશનમાં સરળતાથી એકત્ર થઈ શકે છે. આ ફીડ એક સંતુલિત આહાર તરીકે કાર્ય કરે છે જે માછલીના ખેતરોમાં માછલીની વૃદ્ધિ અને આરોગ્ય બંનેને પ્રોત્સાહન આપે છે. BSF લાર્વા ફિશ ફીડ માછલીના ખેડૂતોના ખર્ચમાં ઘટાડો કરશે અને આ ટેક્નોલોજી કચરો ઘટાડવા અને એક્વા ફાર્મિંગ માટે ટકાઉ પ્રોટીન સ્ત્રોત તરીકે અસરકારક સાબિત થશે.