મત્સ્યઉદ્યોગ: જો એક માછલીને આ રોગનો ચેપ લાગે છે, તો તે આખા તળાવની માછલીઓમાં ફેલાય છે.
16-10-2024
માછલી ઉછેર દરમિયાન પાણીની કાળજી લેવી ખૂબ જ જરૂરી છે.
મત્સ્યોદ્યોગ નિષ્ણાતોનું કહેવું છે કે માછલીઓમાં મોટાભાગના રોગો ખરાબ પાણીના કારણે થાય છે. ખાસ કરીને વરસાદ દરમિયાન, જ્યારે ગંદુ પાણી તળાવમાં પ્રવેશે છે, ત્યારે આ રોગો વધુ વધે છે. આવો જ એક રોગ અલ્સર છે. તેની પાછળનું એક કારણ ગંદુ પાણી છે. અને આ રોગ કોઈપણ ઋતુમાં થઈ શકે છે.
એક માછલી આખા તળાવને પ્રદૂષિત કરતી નથી. આ માત્ર એક કહેવત છે. પરંતુ એ વાત સાચી છે કે એક માછલી આખા તળાવની માછલીઓને બીમાર કરી શકે છે. આ રોગ પણ એવો છે કે માછલીનું શરીર સડી જાય છે. માછલીઓ પણ મરી જાય છે. આટલું જ નહીં, જો આ બીમાર માછલીઓ બજારમાં વેચવા આવે તો તેને ખાઈને માણસો પણ બીમાર પડી શકે છે. મત્સ્યોદ્યોગ નિષ્ણાતોના મતે માછલીઓમાં નાની-મોટી 15 બીમારીઓ છે જે બેક્ટેરિયા અને પરોપજીવીઓને કારણે થાય છે.
જો સમયસર તેમની ઓળખ, સારવાર અને અટકાવવામાં ન આવે તો તેઓ આખા તળાવની માછલીઓમાં ફેલાઈ શકે છે. અલ્સર એક એવો રોગ છે. જેના કારણે માછલીઓ પણ મરી જાય છે. માછલીઓને તમામ પ્રકારના રોગોથી બચાવવા માટે સમય સમય પર તળાવની સફાઈ કરવી જરૂરી છે. ફીડ ગુણવત્તા અને સંતુલિત માછલી ફીડ. બીમાર માછલીને અલગથી દૂર કરો. તળાવમાં માછલીઓની સંખ્યા તળાવના કદ પ્રમાણે રાખો. તળાવમાં અન્ય માછલીઓને ખીલવા ન દો.
માછલીઓને અલ્સર છે કે નહીં તે આ રીતે ઓળખવું.
ફૂગના કારણે માછલીઓમાં અલ્સર રોગ સરળતાથી થાય છે. અલ્સર રોગ તળાવો અને ટાંકીઓમાં ઉછેરવામાં આવતી માછલીઓ તેમજ નદીઓમાં રહેતી માછલીઓમાં જોવા મળે છે. પરંતુ નિષ્ણાતો માને છે કે ખેતરોની નજીકના તળાવોમાં ઉગાડવામાં આવતી માછલીઓને અલ્સર થવાની શક્યતા વધુ હોય છે. આ રોગ માછલીના શરીર પર લોહી જેવા લાલ ફોલ્લીઓ દ્વારા ઓળખી શકાય છે. થોડા દિવસો પછી, આ ફોલ્લીઓ ઘા બની જાય છે અને માછલી મરી જાય છે.
માછલીઓમાં અલ્સરથી બચવા માટે તળાવમાં કરો આ વસ્તુઓ
મત્સ્યોદ્યોગ નિષ્ણાંતોના મતે તળાવની માછલીઓમાં થતા અલ્સરને રોકવા માટે તળાવને કાંઠેથી એટલું ઉંચુ કરો અથવા ડેમ બાંધો જેથી આસપાસના વિસ્તારમાંથી ગંદુ પાણી તેમાં પ્રવેશી ન શકે. ખાસ કરીને વરસાદની મોસમમાં વરસાદ પછી, તળાવના પાણીનું પીએચ સ્તર ચોક્કસપણે તપાસવામાં આવે છે. અથવા વરસાદ દરમિયાન તળાવના પાણીમાં લગભગ 200 કિલો ચૂનો પણ ભેળવી શકાય છે.
જો તળાવમાં અલ્સર ફેલાય છે તો તેની સારવાર આ રીતે કરો
જો તળાવની કેટલીક માછલીઓમાં અલ્સર હોય, તો તેને અલગ કરો. અને જો તળાવની મોટાભાગની માછલીઓમાં અલ્સર રોગ ફેલાયો હોય, તો તળાવમાં કળી ચૂનાના નક્કર ટુકડાઓ, જેને ઝડપી ચૂનો તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, ઉમેરો. નિષ્ણાતોના મતે, એક હેક્ટર તળાવમાં ઓછામાં ઓછો 600 કિલો ચૂનો ઉમેરો. ચૂનાની સાથે, એક હેક્ટર દીઠ 10 કિલો બ્લીચિંગ પાવડર પણ ઉમેરો. આ સાથે એક હેક્ટર તળાવ દીઠ એક લિટર લિપોટેશિયમ પરમેંગેનેટ દ્રાવણ ઉમેરો.