ખેડુતોએ પોષણયુક્ત ઘાસચારો ઘરે જ બનાવવો જોઈએ, તે દૂધાળા પશુઓ માટે ફાયદાકારક રહેશે, જાણો પશુ નિષ્ણાતે પાસે
21-10-2024
જેનાથી ડેરી ફાર્મિંગની નફાકારકતામાં વધારો થઈ શકે છે.
પંજાબ અને હરિયાણામાં ડાંગરના ભૂસાને સળગાવવાના કિસ્સાઓએ ચિંતા વધારી છે. આ પર્યાવરણ માટે ગંભીર ખતરો ઉભો કરી રહ્યો છે. સર્વોચ્ચ અદાલતે પરાળ સળગાવવા પર પ્રતિબંધ મૂક્યો છે અને કડક કાર્યવાહીના નિર્દેશો પણ આપ્યા છે. હવે ગુરુ અંગદ દેવ વેટરનરી એન્ડ એનિમલ સાયન્સ યુનિવર્સિટીના પશુ નિષ્ણાતોએ સ્ટબલને બાળવાને બદલે ઘાસચારા તરીકે ઉપયોગ કરવાની રીત શોધી કાઢી છે. વૈજ્ઞાનિકોના મતે ડાંગરના સ્ટ્રોનો પશુઆહાર તરીકે ઉપયોગ ખેડૂતો માટે આર્થિક અને પશુઓ માટે ફાયદાકારક સાબિત થશે.
ગુરુ અંગદ દેવ વેટરનરી એન્ડ એનિમલ સાયન્સ યુનિવર્સિટી, લુધિયાણાના પશુ પોષણશાસ્ત્રી ડૉ. જે.એસ. લામ્બાએ જણાવ્યું હતું કે પંજાબમાં દર વર્ષે ડાંગરના ભૂસાનું મોટા પ્રમાણમાં ઉત્પાદન થાય છે, જેનો ઉપયોગ પશુ આહારમાં થઈ શકે છે, જેનાથી ડેરી ફાર્મિંગની નફાકારકતા વધે છે. વધી શકે છે. ડાંગરના ભૂસાનો ઉપયોગ સામાન્ય રીતે પશુઓના શેડ અને પથારી બનાવવા માટે થાય છે, પરંતુ તેનો ઉપયોગ યુરિયા અને ગોળ સાથે કરી પશુઆહાર તરીકે કરી શકાય છે.
સ્ટબલને પૌષ્ટિક ચારામાં રૂપાંતરિત કરવાની રીત
પશુ પોષણ નિષ્ણાત ડો.જે.એસ. લાંબાએ જણાવ્યું હતું કે ખેડૂતો 30 લિટર પાણીમાં 1 કિલો યુરિયા અને 3 કિલો ગોળ ભેળવીને ઉકેલ તૈયાર કરી શકે છે. 1 ક્વિન્ટલ ડાંગરના ભૂસા પર યુરિયા અને ગોળના દ્રાવણનો છંટકાવ કરો અને તેને ત્રિકોણાકાર અથવા કુલ મિશ્રિત રેશન મશીનમાં એવી રીતે ભેળવો કે જેથી આખું ડાંગરનું ભૂસું યુરિયા અને ગોળના દ્રાવણથી ભીંજાઈ જાય. 15 મિનિટ સુધી મિશ્રણ કર્યા પછી તે પ્રાણીઓને ખવડાવવા માટે તૈયાર થઈ જશે.
દૂધાળા પશુઓને પણ ખવડાવી શકશે
ડો.જે.એસ.લાંબાના જણાવ્યા મુજબ, દૂધાળા પશુઓ માટેના કુલ મિશ્રિત રેશન મશીનમાં 25 ગ્રામ મીઠું અને 50 ગ્રામ ખનીજ ભેળવીને તે દૂધાળા પશુઓને લીલા ચારા તરીકે 2 કિલોના દરે ખવડાવી શકાય છે. પ્યુરી સાથે દરરોજ. તેમણે કહ્યું કે લીલા ચારાની સાથે દરરોજ 4-5 કિલોના દરે પશુઓને ખવડાવી શકાય છે.
પશુપાલકો માટે ઘાસચારાની કિંમત ઘટશે
ડાંગરના સ્ટ્રોના ફાયદાઓ વર્ણવતા તેમણે કહ્યું કે તે ડાંગરના સ્ટ્રોના પોષણ મૂલ્યમાં વધારો કરે છે કારણ કે તેમાં પ્રોટીનનું પ્રમાણ વધે છે. ટ્રીટેડ ચાફ માત્ર નરમ જ નહીં પણ વધુ સ્વાદિષ્ટ પણ બને છે. ઘઉંના સ્ટ્રો કરતાં ડાંગરનું સ્ટ્રો સસ્તું છે, જે ઘાસચારાની કિંમત ઘટાડે છે. યુરિયા ટ્રીટેડ ડાંગરના સ્ટ્રોને ખવડાવવાથી નાના પશુઓની શારીરિક રચના ઝડપથી વધે છે અને દૂધાળા પશુઓના દૂધ ઉત્પાદનમાં પણ વધારો થાય છે. ,
ખેડૂતોએ આ તકેદારી રાખવાની રહેશે
પશુ પોષણ નિષ્ણાત ડો.જે.એસ.લાંબાએ જણાવ્યું હતું કે ખેડૂતોએ કેટલીક સાવચેતી રાખવી પડશે. 6 મહિનાથી ઓછી ઉંમરના વાછરડાઓને યુરિયા ટ્રીટેડ ડાંગરનો ભૂસકો ક્યારેય ખવડાવશો નહીં. પશુ આહારમાં યુરિયા ટ્રીટેડ ડાંગરના સ્ટ્રોનો ઉપયોગ કરતી વખતે ધ્યાનમાં રાખો કે છૂંદેલા રાશનમાં યુરિયાનું પ્રમાણ વધુ ન હોવું જોઈએ. જો સારવાર કરેલ ડાંગરના ભૂસામાં ફૂગ હોય, તો તેનો પશુ આહાર તરીકે ઉપયોગ કરવો જોઈએ નહીં. ઘોડાઓ અને ભૂંડને યુરિયા ટ્રીટેડ ડાંગરનો ભૂસકો ખવડાવવો જોઈએ નહીં. યુરિયા ટ્રીટેડ ડાંગરના ભુસાના લાંબા ગાળાના ઉપયોગ માટે, સૂચન મુજબ રાશનમાં ખનિજ મિશ્રણ ઉમેરો.